Klimaatverandering en consumentengedrag bedreigingen op langere termijn

Cyberrisico’s en de dreiging van storingen in de toeleveringsketen zijn de afgelopen twee jaar omhoog geschoten op de Europese risicobeheeragenda, zo blijkt uit de laatste enquête van Ferma onder haar leden.

Op langere termijn is het echter duidelijk dat de cyberdreiging weliswaar een belangrijk punt van zorg blijft, maar dat het grootste risico gevormd wordt door de klimaatverandering en de daarmee gepaard gaande gevolgen van natuurrampen.

Onzekere economische groei, deels veroorzaakt door geopolitieke volatiliteit, is een andere belangrijke zorg op de korte en de langere termijn voor Europese Risk en Insurancemanagers, zo blijkt uit de laatste peiling van Ferma, die in samenwerking met PwC Europe werd uitgevoerd. Veranderend consumentengedrag wordt ook gezien als een belangrijk risico met het oog op de toekomst.

Dit is de 11e editie van Ferma’s tweejaarlijkse enquête, die in 2002 is gestart. Het gaat om een webenquête die tussen januari en april is verspreid via de 22 verenigingen die lid zijn van de federatie en het Europese netwerk van PwC. De antwoorden van de 556 respondenten in 27 landen werden aangevuld met twee workshops waaraan ongeveer 20 Europese riskmanagers deelnamen.

In 2020 kwam het cyberrisico op de eerste plaats, met 48% van de respondenten die het als de grootste zorg beschouwden. Dit jaar is dat cijfer omhoog geschoten naar 63%.

In 2020, tegen de achtergrond van de komst van Covid-19 in Europa, kwam de onzekere economische groei op de tweede plaats met 27%. Dit jaar kwam, niet verrassend, de dreiging van storingen in de toeleveringsketen op de tweede plaats met 41%.

De beschikbaarheid van belangrijke vaardigheden, of de strijd om talent, stond twee jaar geleden op de derde plaats met 22%, maar is hiervan verdrongen door geopolitieke onzekerheden en onzekere economische groei, die op een gedeelde derde plaats staan met allebei 31%.

Gegevensfraude en -diefstal kwam in 2020 op de vierde plaats met 21% en overregulering op de vijfde met 19%. Overregulering staat dit jaar nog steeds op de vijfde plaats, met 27%.

De grootste risico’s voor de komende drie jaar zijn het veranderende consumentengedrag (36%), de cyberdreiging (35%) en de onzekere economische groei (30%).

Een grote verschuiving wordt waargenomen bij de vooruitzichten over tien jaar, die uiteraard verder weg liggen en derhalve minder dringend zijn. Klimaatverandering, door 48% van de respondenten als grootste risico beschouwd, staat duidelijk bovenaan, terwijl het veranderende consumentengedrag met 24% een grote zorg blijft en natuurrampen met 21% op de derde plaats komen.

Een andere interessante vraag die in de enquête werd gesteld, was wat de vijf belangrijkste risico’s zijn waaraan het management in tijden van transitie onvoldoende aandacht besteedt.

Klimaatverandering kwam op de eerste plaats met 28%, de cyberdreiging op de tweede plaats met 28%, geopolitieke onzekerheden op de derde plaats met 21%, de snelheid van technologische veranderingen op de vierde plaats met 19% en, opnieuw, veranderend consumentengedrag met 17%.

De schijnbaar dramatische toename van de blootstelling aan risico’s waarmee de Europese ondernemingen de laatste tijd worden geconfronteerd, valt samen met een moeilijke verharding van de commerciële verzekeringsmarkt. En Ferma’s onderzoek bevestigde wat we allemaal weten: net toen bedrijven behoefte hadden aan meer steun van hun verzekeringspartners, trokken deze zich terug.

Uit de enquêteresultaten blijkt dat Europese riskmanagers worden geconfronteerd met een drievoudige crisis van stijgende tarieven, verminderde capaciteit en meer uitsluitingen.

Zo’n 78% van de respondenten zegt zwaar of zeer zwaar getroffen te worden door stijgende premies. Bovendien wordt 71% geconfronteerd met een verminderde capaciteit en krijgt 63% te maken met meer beperkingen en uitsluitingen voor specifieke risico’s.

Het is dan ook geen verrassing dat de Europese riskmanagers van plan zijn hun verzekeringsstrategie de komende twee jaar aan te passen. Iets minder dan driekwart (73%) zal zich richten op risicobehoud, 35% is van plan gebruik te maken van hun bestaande captive, 12% wil een nieuwe captive oprichten en 29% wil alternatieve risico-overdrachtsinstrumenten gebruiken.

De enquêteresultaten ondersteunen recente verklaringen van makelaars en captive-managers dat de belangstelling voor captives de afgelopen vijf jaar aanzienlijk is toegenomen. In 2018 zei 15% van de respondenten van Ferma’s enquête dat ze geïnteresseerd waren in het oprichten van een captive. Dit is gestegen tot 47% in de laatste peiling.

Bovendien denkt 41% van de respondenten dat sommige activiteiten of locaties van hun bedrijf in de toekomst onverzekerbaar zullen worden, wat illustreert hoe moeilijk het wordt om risico’s die als systemisch worden gezien, zoals cyber en klimaatverandering, te verzekeren.