Door Covid-19 groeit de invloed van China als wereldmacht
De invloed van China over de wereld breidt zich gestaag uit. Rob de Wijk, Nederlandse deskundige op het gebied van internationale betrekkingen, volgt de ontwikkelingen op de voet. Hij ziet dat de Chinese overheid zijn invloed overal aan het vergroten is. Onder meer met het uitrollen van het 5G-netwerk. De Europese overheden stribbelen tegen, maar het is de vraag of dat voldoende is. Wie de 5e revolutie wint, bepaalt de wereldorde, stelt De Wijk. Zo is het altijd al geweest en zo zal het blijven.
China en The 5th Revolution
Rob de Wijk sprak over de nieuwe wereldorde en de huidige ontwikkelingen tijdens het virtuele NARIM Congres. Hij ging dieper in op de vraag wat de nieuwe industriële revolutie gaat betekenen voor de wereldwijde machtsverhoudingen. Want die veranderen in snel tempo, stelt hij vast. En dat is best iets om je als Europese overheid zorgen over te maken.
Voormalige voortrekkers
De Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk waren de voortrekkers van de industriële revoluties in de 19e en 20e eeuw. ‘Maar Amerika heeft onder Trump die rol laten varen onder het motto America First en ook de Britten hebben zich met hun Brexit afgekeerd van de rest van Europa. De Chinese overheid duikt in het vacuüm en is druk doende overal zijn invloed te vergroten. Via de aanleg van het 5G-netwerk, door hulp te bieden in de Covid-19 crisis en door te investeren in het ontwikkelen van een vaccin. Dat laatste doen ze onder meer door te trachten farmaceutische bedrijven over te nemen.’
Wereldwijd uitrollen 5G-netwerk
‘De Chinezen willen overal ter wereld het 5G-netwerk uitrollen om zo meer grip te krijgen op de enorme hoeveelheden data die het alsmaar groeiende internetverkeer oplevert. Data is de grondstof van de nieuwe industriële revolutie. Het aantal internetgebruikers in China is even groot als dat van de VS en de Europese Unie samen. Dat geeft massa om een enorme hoeveelheid data te genereren via een enorm groot internet op basis van nieuwe technologieën.’
Bijna onuitputtelijke bron van het staatskapitalisme
Bovendien zijn de Chinezen in staat enorme investeringen te doen in nieuwe technologieën. ‘Vergeet niet, China is geen markteconomie zoals wij die kennen. Onze liberale economische opvattingen met de bijbehorende waarden over democratie en individuele vrijheden kent men niet. Het staatskapitalisme stelt China in staat om enorme bedragen te investeren in het vergroten van hun invloed. Dat doen ze niet alleen in Europa, maar bijvoorbeeld ook in Afrika. Er worden in hoog tempo nieuwe Zijderoutes ontwikkeld via het zogenaamde Belt and Road Initiative. Het 5G-netwerk vervult een sleutelrol in dit proces, want het is de bedoeling alles via dit netwerk aan elkaar te koppelen.’
Accelerator
De Covid-19 crisis is een belangrijke accelerator in het proces, vindt De Wijk. ‘Er vindt een versnelling plaats van een proces dat al veel langer gaande is. Covid-19 heeft de opkomst van China gefaciliteerd. Dat zag je ook tijdens de financiële crisis van tien jaar geleden, de Chinese overheid maakte in Griekenland en Italië van de gelegenheid gebruik meer invloed te krijgen. Hetzelfde gebeurt in de mondiale zoektocht naar een vaccin tegen Covid-19.’
Dominantere rol
In de nieuwe wereldorde die door de 5e revolutie ontstaat, zullen de Chinezen een veel dominantere rol gaan spelen. ‘Wij Europeanen zijn dat niet gewend. China is druk doende eigen instituties op te zetten en dat heeft grote gevolgen voor instituties als de Wereldbank en het IMF. De Chinese aanpak is er op gericht dat je je niet tegen de Chinese belangen keert. Zolang dat niet het geval is, kunnen landen in aanzienlijke mate hun eigen gang gaan. Gaan ze wel in tegen de overkoepelende belangen, dan krijg je met de Chinezen te maken.’
China toont leiderschap en laat zich niet afstoppen
De Chinezen zijn hard op weg de nieuwe wereldorde te gaan bepalen, besluit De Wijk. Is dat verontrustend? Niet per definitie, vindt De Wijk. Maar we moeten ons er met z’n allen wel van bewust zijn van wat er gaande is. Meer dan nu gebeurt, vindt hij. ‘Ondanks tegenwerkingen van met name de Amerikanen krijgen bedrijven als Huawei in steeds meer landen voet aan de grond. Die ontwikkeling gaat gestaag verder. De Chinese overheid vertoont een zekere mate van leiderschap waar de traditionele wereldleiders dat laten liggen. De Chinezen liggen aardig op koers, is mijn conclusie en zij zullen zich niet zomaar meer laten afstoppen.’
